Είναι η φοιτητική ζωή το μεγαλύτερο ψέμα που μας έχουν πει ποτέ;

«Είναι η φοιτητική ζωή το μεγαλύτερο ψέμα που μας έχουν πει ποτέ»; Αυτό είναι το ερώτημα που ταλανίζει κάθε ξενυχτισμένο φοιτητή κάπου στα μέσα Ιανουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου. Βιβλία και σημειώσεις διαδέχονται το ένα το άλλο στις πιο περίοπτες θέσεις του, κατά τ’ άλλα ταπεινού, φοιτητικού γραφείου, κάπου ανάμεσα στις αμέτρητες κούπες του (πιο άγευστου καφέ) και τους ταξινομημένους ανά χρώμα υπογραμμιστές.

Και τότε είναι που ξεκινά μια ατέλειωτη διαδικασία περισυλλογής για το εάν η σχολή που φοιτούμε ήταν τελικά η πιο συνετή επιλογή που θα μπορούσαμε να κάνουμε όταν συντάσσαμε το μηχανογραφικό, αν η πανεπιστημιακή ζωή είναι τελικά αυτό που περιμέναμε και τέλος η βεβιασμένη διαπίστωση πως στο επόμενο εξάμηνο θα ανήκουμε ψυχή τε και σώματι στα ακαδημαϊκά αμφιθέατρα. Κατά πάσα πιθανότητα, όλες αυτές οι πνευματικές αναζητήσεις θα διακοπούν βιαίως με την ολοκλήρωση της εξεταστικής περιόδου, για να επανέλθουν δριμύτερες με την έναρξη της καινούργιας. Το τεθέν ερώτημα, όμως, μένει αναπάντητο.

Ανεξάρτητα από το αν η φοιτητική ζωή είναι μια καλοστημένη επινόηση ή μια απτή πραγματικότητα, δεν παύει να αποτελεί την μεγαλύτερη προσδοκία των Ελλήνων μαθητών και μαθητριών από νωρίς. Για την ακρίβεια, από πάρα πολύ νωρίς. Ουσιαστικά με το ξεκίνημα των μαθητικών χρόνων γαλουχούμαστε με την ιδέα του πανεπιστημίου και η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται αυτοσκοπός. Στο Γυμνάσιο ο καθένας αναγκαστικά, και όχι τόσο συνειδητά, αποκτά επαγγελματικό προσανατολισμό ενώ στο Λύκειο η ιδέα γίνεται πια εμμονή.

Όχι, ωστόσο, χωρίς αντίκρισμα. Ο τρόπος με τον οποίο είναι δομημένο το ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης δεν αφήνει κανένα παραπονεμένο, αφού η συντριπτική πλειονότητα των υποψηφίων των Πανελλαδικών εξετάσεων, απορροφώνται σε σχολές έστω και εκ διαμέτρου αντίθετες από την αρχική τους επιλογή, οι κόποι των μαθητών καρποφορούν και όλοι μένουν ικανοποιημένοι εφόσον γεύονται, ο καθένας με τον τρόπο του, τη φοιτητική ζωή.

Πράγματι, μετά από μια χρονιά στείρας παπαγαλίας, λογοκρισίας της κριτικής σκέψης και συνεχόμενων κρίσεων πανικού, το μόνο που καθησυχάζει τον μαθητή είναι πως του χρόνου τέτοια μέρα θα είναι φοιτητής. Μια πεποίθηση που σπεύδουν να ενθαρρύνουν καθηγητές, γονείς και σύμβουλοι ανεξαιρέτως. Κανείς δεν προϊδεάζει, όμως, για αυτό που μέλλει να έρθει.

Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι η φοιτητική ζωή αυτή καθ’ εαυτή. Αλλά το μοντέλο της φοιτητικής ζωής που, εν τέλει, πλασάρουμε ως κοινωνικά αποδεκτό. Αμέτρητες έξοδοι, ξέφρενη διασκέδαση, ελάχιστη επισκεψιμότητα στις παραδόσεις και φυσικά το, πανταχού παρόν, ελαφρυντικό της φοιτητικής ιδιότητας. Βέβαια, στην πρακτική, η διάψευση της περιγραφείσας πλασματικής κατάστασης  δεν αργεί να έρθει.

Και ευτυχώς. Δεν είναι, άλλωστε, καθόλου τυχαίο πως η είσοδος στο πανεπιστήμιο συμπίπτει χρονικά με την έναρξη της ενηλικίωσης. Υποτίθεται πως έχοντας πια την ηλικιακή και σωματική ετοιμότητα να ξεκινήσουμε τη δεύτερη δεκαετία της ζωής μας επιφορτιζόμαστε με ευθύνες προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την πραγματική ζωή. Θα ήταν, λοιπόν, εξαιρετικά ατυχές και ασυνεπές αντί να επιδιώκουμε τα παραπάνω, να κάνουμε βήματα ολοταχώς προς τα πίσω παρατείνοντας επ’ αόριστο τον πρότερο, και τις περισσότερες φορές ξέγνοιαστο, σχολικό μας βίο.

Περιτριγυρισμένοι από δραστήριους συνομηλίκους μας, νιώθουμε πηγαία την ανάγκη να κάνουμε πράγματα. Και με το «κάνουμε πράγματα» δεν εννοώ απλά ν’ ανοίξουμε μια εφαρμογή στο κινητό μας και να δηλώσουμε την τοποθεσία που πίνουμε καφέ. Δεν το κατακρίνω, άλλωστε, αφού όλοι λίγο πολύ έχουμε υποπέσει στο παράπτωμα. Φανταστείτε όμως μια φοιτητική ζωή μόνο με τσεκ-ιν και τίποτε άλλο.

Είναι, λοιπόν, η φοιτητική ζωή το μεγαλύτερο ψέμα που μας έχουν πει ποτέ; Για κάποιους ναι. Για άλλους πάλι, όχι. Το μόνο σίγουρο, πάντως, είναι πως η φοιτητική ζωή έχει ημερομηνία λήξης. Δεν είναι απεριόριστη. Αργά ή γρήγορα, και κατά πάσα πιθανότητα το δεύτερο, θα τελειώσει. Είναι στο χέρι μας να δημιουργήσουμε αναμνήσεις, να ζήσουμε εμπειρίες και να κυνηγήσουμε τα δικά μας carpe diem. Έτσι, ώστε, τα πανεπιστημιακά μας χρόνια να  μην αποτελέσουν ένα ομιχλώδες τοπίο άσκοπης, επουσιώδους διασκέδασης και μονόπλευρης κοινωνικοποίησης, αλλά μια  προφητική πρόγευση από την μετέπειτα πορεία μας.

Γράφει η Σοφία Τελωνάκη