Ουδείς Άφθαρτος


Στον πλατωνικό Πρωταγόρα ο αρχαίος φιλόσοφος εξηγεί με τον απλούστερο τρόπο την πρακτική σπουδαιότητα των ανθρωπιστικών επιστημών. Στη, σχετικά ανούσια, διαμάχη ανάμεσα σε θετικούς και θεωρητικούς, ο Πλάτωνας απαντά αποστομωτικά αυτό που οι δεύτεροι πολλές φορές φοβούνται να πουν στους πρώτους.  

Σε ελεύθερη μετάφραση, ο Πλάτωνας δια στόματος Πρωταγόρα, εξηγεί για ποιο λόγο οι άνθρωποι οργανώθηκαν σε ομάδες και επέλεξαν τη συγκροτημένη συμβίωση, απορρίπτοντας έτσι μια ζωή καταδικασμένη στη μοναξιά και την αποτυχία. Το λοιπόν, οργανώθηκαν σε ομάδες για να δραπετεύσουν από τη μοναξιά. Και επέλεξαν τη συγκροτημένη συμβίωση για να αποφύγουν την αποτυχία.

Βέβαια, οι πρώτοι κίνδυνοι των ανθρώπινων κοινωνιών ήταν καθαρά βιοποριστικοί. Τα αξημέρωτα ζώα και οι άγριες αγέλες υπήρξαν οι μοναδικές και ίσως σημαντικότερες εστίες προβλημάτων των «πρώτων ανθρώπων». Ήταν εκείνοι που συνειδητοποίησαν πως συλλογικά, και όχι ατομικά, μοναχικά, θα προστατεύονταν επιτυχώς από όποια απειλή παραμόνευε.   

Στην πορεία κατέστη ξεκάθαρο πως το να ζεις ομαδικά σίγουρα λύνει άμεσα προβλήματα, με πρωτεύοντα αυτά της επιβίωσης. Ο άνθρωπος ωστόσο δεν τρέφεται μόνο από ζωώδεις ορμές. Το να ζεις ομαδικά δεν έχει κανένα απολύτως νόημα αν δεν ζεις συγκροτημένα. Έτσι, πάλι εκείνοι οι «πρώτοι άνθρωποι» προσέθεσαν δομή στις κοινωνίες τους, γιατί έχοντας εξασφαλίσει την επιβίωση, στράφηκαν προς ένα ποιοτικό τρόπο ζωής.

Και κάπου εδώ ήρθε να παίξει το ρόλο της η Δικαιοσύνη. Λαμβάνοντας υπόψη τους ηθικούς κώδικες της κάθε εποχής, όσο πρώιμοι και αν ήταν, συντάχθηκαν τα γνωστά μας δικαιικά συστήματα, υποβαλλόμενα πάντα στις επιταγές του επίσης πάντα ανεπίσημου ηθικού δικαίου.

Πολλοί θα υποστηρίξουν πως μεταξύ δίκιου και δίκαιου υπάρχει μια ξεκάθαρη ποιοτική διαφορά. Μπορεί κάποιος να έχει το δίκιο με το μέρος του, όχι όμως και το δίκαιο. Η διαφορά είναι σκόπιμη. Στοχεύει ακριβώς στο να αποφευχθούν τα προβλήματα που μάστιζαν το ανθρώπινο είδος πριν αυτό συγκροτηθεί σε ομάδες. Η ταύτιση της ηθικής με τη νομική επιστήμη θα ακύρωνε την ανθρώπινη εξέλιξη συνολικά.

Γιατί ο άνθρωπος έμαθε να μετουσιώνει το ζην σε ευ ζην μέσω ακριβώς από αυτή τη διαδικασία εκλογίκευσης των κοινωνικών του συναλλαγών. Αυτή ήταν και η ειδοποιός διαφορά του από κάθε άλλο γήινο είδος. Διαφορετικά, επιλέγοντας να λύνει τις διαφορές του, χωρίς αυτές να φιλτράρονται από την επιστημονική ματιά αντικειμενικά τρίτων στις ίδιες υποθέσεις τους, θα τον έφερνε σε επίπεδο εξισωτικό με το ζωικό βασίλειο.

Το ταξίδι της Δικαιοσύνης ανά τους αιώνες δεν αποτέλεσε, βέβαια, μια αναπόφευκτη εξέλιξη άλλα μια αλληλεπίδραση των κοινωνούντων με την κοινωνία. Έτσι κι αλλιώς, η Δικαιοσύνη υπήρξε πάντα η επιστήμη που λειτουργούσε από και υπέρ των ανθρώπων. Και μπορεί οι εκτελεστές της να απέκλιναν από το σωστό δρόμο οδηγώντας στην απόλυτη αμφισβήτηση της αμεροληψίας της. Μολαταύτα, η Δικαιοσύνη ήταν πάντα αγαθό υπεράνω αμφισβητήσεων. Και ποτέ τα λάθη του ενός, ακόμη και εγκληματικά, δεν κατάφεραν να βαυκαλίσουν την ανθρωπιστική πεμπτουσία της.

Και λάθη γινόντουσαν, έγιναν και θα συνεχίζουν να γίνονται. Ακόμα και από τους λιγότερο υπόπτους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κύριος Λέανδρος Ρακιντζής. Διακεκριμένος νομικός, Αρεοπαγίτης και Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης με έντονη παρουσία στο συντονιστικό συμβούλιο κατά της διαφθοράς. Ο οποίος, παρ’ όλο που η θητεία του είχε λήξει ήδη από τον μακρινό Σεπτέμβρη του 2009, παρέμενε σιωπηρά στη θέση του αφού καμία κυβέρνηση δεν έμελλε να τον καθαιρέσει.

Και ο οποίος, ακόμα και μετά από την πολύκροτη απόφαση του ΣτΕ να τερματίσει την θητεία του, επέκρινε την κακοδαιμονία της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Ειρωνικό δεν είναι να λέγονται αυτά από κάποιον που έρεπε τους καρπούς μιας εξασφαλισμένης επαγγελματικής συνέχειας, ειδικά όταν δεν είχε την ανάγκη ούτε της εξασφάλισης και ίσως ούτε της συνέχειας, από την ίδια αυτή κακοδαιμονία του ελληνικού Δημοσίου;

Είναι, λοιπόν, πράγματι λυπηρό να συνειδητοποιεί κανείς πως το τιμόνι της απονομής της Δικαιοσύνης – ενός αέναου ταξιδιού που εκτείνεται στα βάθη της ιστορίας – χειριζόταν επί χρόνια ένα άνθρωπος που έπασχε από ηθική τυφλότητα. Δηλαδή από το μοναδικό ίσως προσόν που η θέση του του επέβαλλε να έχει.

Όλοι είμαστε εν σπέρματι ηθικοί. Αυτήν την ηθικότητα κάποιοι την καλλιεργούν, και από δυνατότητα μετατρέπουν την ηθική σε ικανότητα. Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς από τους κατεξοχήν εφαρμοστές του δικαίου να έχουν προωθηθεί στο στάδιο της κτήσης και να μην παραμένουν στάσιμοι στην προοπτική της απόκτησης της ηθικής.

Σε καμία, πάντως, περίπτωση δε θα πρέπει να φτάνουμε στο άλλο άκρο. Στο να ισοπεδώνουμε, δηλαδή, τη διαχρονική αναγκαιότητα της Δικαιοσύνης. Τέτοια συμβάντα είναι ικανά να κλονίσουν την πίστη μας σε κάτι τόσο εξιδανικευμένο. Γιατί φαντάζει πράγματι εύκολο να αποκαθηλώσεις οτιδήποτε απολαμβάνει την προστατευτική ασπίδα της υπεροχής.

Όμως, άμα αμαυρωθεί το μέσο, δε σημαίνει πως αμαυρώνεται και ο σκοπός. Αλλοίμονο, αν κάθε φορά που ένα αντίστοιχο σκάνδαλο διέρρεε στη δημοσιότητα αφορίζαμε το δίκαιο και τη Δικαιοσύνη μαζί. Απλά, (τα συμβάντα) είναι εκεί για να μας υπενθυμίσουν πως «ουδείς άφθαρτος».


Σας άρεσε το άρθρο; Μοιραστείτε το!!

0

What's Your Reaction?

Angry Angry
0
Angry
Cute Cute
0
Cute
Fail Fail
0
Fail
Geeky Geeky
0
Geeky
Lol Lol
0
Lol
Love Love
0
Love
OMG OMG
0
OMG
Win Win
0
Win
WTF WTF
0
WTF

Ουδείς Άφθαρτος

συνδέσου

Γίνε μέλος του #MSP
Don't have an account?
Εγγράψου

reset password

Εγγράψου

Γίνε μέλος του #MSP

Captcha!
Choose A Format
Gif
GIF format