8 + 1 λόγοι για να ξεκινήσεις ρητορική


Για τη χώρα που ίδρυσε τη ρητορική, την αντιλογία, και μετά την μετέτρεψε σε πολυτελές άθλημα εκείνων των λίγων, εύπορων και καλών χειριστών της γλώσσας, κατορθώσαμε μια ακόμη επονείδιστη πρωτιά. Δυστυχώς, οι περισσότεροι αποφεύγουν τον δημόσιο λόγο με τρόμο αντιμετωπίζοντας τον ως μια δυσπρόσιτη εξωσχολική δραστηριότητα. Κατά πολλές έννοιες, όμως, η επιχειρηματολογία είναι σαν το ποδόσφαιρο. Κανόνας 1ος: Το ποδόσφαιρο είναι ομαδικό παιχνίδι. Κανόνας 2ος: Επειδή μπάλα είναι και γυρίζει, όλα είναι δυνατά. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στην επιχειρηματολογία.

Μάθημα 1: Μπορεί να υπάρχουν εξαιρετικοί-ενίοτε καθοριστικοί- ομιλητές για τη νίκη σε μια μάχη. Τον πόλεμο όμως τον κερδίζουν οι ομάδες. Η επιχειρηματολογία δεν τέρπει επουδενί εσώτερες φιλοδοξίες. Φιλοδοξίες μοναχικές. Και αυτό, αργά ή γρήγορα, θέλοντας και μη, ο παίκτης το κατανοεί. Γιατί καταλαβαίνει πως αν θέλει να πετύχει, πρέπει πρωτίστως να πετύχει η ομάδα. Ασυνείδητα, έτσι, ο ομιλητής εξαλείφει τις ατομικιστικές τάσεις του και χρωματίζεται με τις αποχρώσεις της ομαδικότητας. Άλλωστε, ο Αριστοτέλης το λέει ξεκάθαρα: Μπορεί οι πολλοί να μην υπερβαίνουν τις λίγες εκείνες εξέχουσες προσωπικότητες ,τάς βελτίστας φύσεις, αν όμως αθροίσουμε τα μόρια της αρετής και της φρόνησης που ο καθένας διαθέτει ξεχωριστά, το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι ανυπέρβλητο της δύναμης των λίγων. Και, δυστυχώς ή ευτυχώς, εκεί που παρατίθενται οι απόψεις του Αριστοτέλη εμείς οφείλουμε να σιωπούμε προς ένδειξη σεβασμού.

Μάθημα 2: Το θέμα είναι πως βγαίνοντας από το γυμνάσιο και το λύκειο, θεωρούμε πως έχουμε διαμορφώσει μια άλφα προσωπικότητα και μ’ αυτήν θα κατακτήσουμε τον κόσμο. Μ ’αυτήν προσδοκούμε να ενταχθούμε στις καινούργιες μας παρέες και ν’ αναρριχηθούμε στην πυραμίδα του νέου μας περιβάλλοντος. Δεν υπονοώ πως ο ιδεολογικός χρωματισμός κάποιου είναι αυτομάτως και ανεπιθύμητος. Ενδέχεται ,όμως, να είναι άθελά μας άκαμπτος. Και δυστυχώς, αυτή η κατάσταση ενέχει κινδύνους δογματισμού και απολυτότητας. Και πάλι, ωστόσο, απροσδόκητα η επιχειρηματολογία λειαίνει τα αγκάθια του χαρακτήρα μας. Μας κάνει περισσότερο ανεκτικούς και περισσότερο πρόθυμους να δούμε τις δύο πλευρές του νομίσματος. Ενίοτε ικανούς ν’ αντιτασσόμεθα εναντίον των βαθύτερων πεποιθήσεων μας σε σημείο ύβρεως. Ακόμη ,όμως, και αυτά τα αντιφατικά παραληρήματα μας κάνουν πιο δεκτικούς και ανοιχτόμυαλους.

Μάθημα 3: Οι πρώτες ομιλίες που θα δώσεις ουδέποτε είναι ενδεικτικές. Υπάρχουν, βέβαια, ομιλητές που έχουν μια άνεση από την πρώτη στιγμή που αναμφίβολα εντυπωσιάζει. Δυστυχώς όμως δεν δύνανται να παρουσιάσουν κάποια βελτίωση με την πάροδο του χρόνου και καταντούν βαρετοί. Το κλειδί είναι να μην βιαστεί κάποιος να δείξει άνετος ή χαλαρός πάνω στο βήμα. Τα στοιχεία αυτά είναι μεν σημαντικά αλλά γρήγορα αποκτώνται με τη συνεχή εξάσκηση. Ο ομιλητής οφείλει να είναι εξελίξιμος. Άλλωστε, είναι αποδεδειγμένο πως την διαφορά την κάνουν οι αλλαγές και όχι η στασιμότητα.

Μάθημα 4: Η συμβουλή  «Μην υποτιμάς ποτέ τον αντίπαλό σου» είναι πράγματι εξαιρετική, βγαλμένη από τη ζωή θα έλεγα. Το ίδιο όμως ισχύει και για το αντίστροφο, «Μην υποτιμάς τον ίδιο σου τον εαυτό», και στην προκειμένη περίπτωση την ομάδα σου. Αδικίες σ’ έναν αγώνα μπορούν να γίνουν, ο αντίπαλος μπορεί να ‘ναι υπέρ το δέον εκνευριστικός. Εσύ είσαι όμως ο ομιλητής και όχι ο κριτής. Φαντάζει δύσκολο, αλλά ακόμη και αν ο άλλος διαστρεβλώνει τα λόγια σου σε σημείο που χρίζει ψυχιατρικής βοήθειας, άφησέ τον να εκτεθεί και περιορίσου σε βλέμματα απορίας και έναν λόγο που θα τον διαψεύσει κατηγορηματικά.

Μάθημα 5: Ουκ ολίγες φορές, η εκφώνηση ενός θέματος είναι παραπλανητική εις βάρος μιας εκ των δύο αντίπαλων ομάδων. Αν τύχει να είσαι στην «τυχερή» ομάδα που παρερμήνευσε το θέμα και το κατάλαβε κάπου στη μέση του αγώνα, μην «αδειάσεις» ποτέ τον πρώτο (ή ακόμα και αν έχει προλάβει να μιλήσει) και τον δεύτερο ομιλητή. Είναι άκρως αντιεπαγγελματικό και θα στερήσει πόντους από την ομαδικότητα, τη δικιά σου και των συμπαικτών σου.

Μάθημα 6: Ο κόσμος της επιχειρηματολογίας είναι πλασμένος διαβολικά. Και τα μέλη αυτού έτι διαβολικότερα. Μπορεί να χαιρετάμε ευγενικά, να χαμογελάμε και να μιλάμε με πλούσιο λεξιλόγιο. Στην πραγματικότητα όμως είμαστε κάτι σαν τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκράτες του αμερικανικού Κογκρέσου. Δεν μετράει αν ο αγώνας είναι φιλικός ή επίσημος. Καραδοκούμε για το πότε ο αντίπαλος θα πέσει στην παγίδα μας, εμείς θα τον καταλάβουμε, θα σηκωθούμε από τη θέση μας, θα ανέβουμε στο βήμα και θα τον εξευτελίσουμε με τη «σέσουλα». Δεν χρειάζεται να γίνεις επιθετικός ή να φωνάζεις στους αντιπάλους. Σταθερή φωνή, πίστη στις απόψεις της ομάδας σου, μερικά ρητορικά ερωτήματα αρκούν για να τους εκθέσεις με το γάντι.

Μάθημα 7: Σίγουρα μπορεί να μην είμαστε οι καλύτεροι άνθρωποι του κόσμου, όταν βρισκόμαστε όρθιοι  πίσω από ένα βήμα. Είμαστε πάνω απ’ όλα όμως άνθρωποι. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, αν η νίκη είναι έκδηλη, είναι καλό να χαλαρώσεις τους τόνους για να μην εκμηδενίσεις τον αντίπαλο και τη δική σου αξιοπρέπεια. Στο τέλος, δώστε τα χέρια, συγχαρείτε ο ένας τον άλλο, συνάψτε ακόμα και φιλικές σχέσεις που πάνω απ’ όλα θ’ αναδείξουν την ομάδα σας.

 Μάθημα 8: Δώσε τα όλα στον επίλογο. Μπορεί αυτά που λες να είναι ενδιαφέροντα. Μπορεί και όχι. Ένας δυνατός όμως επίλογος μπορεί όχι μόνο να σώσει αλλά και να απογειώσει το λόγο σου. Όπως και να ‘χει, θα χειροκροτήσουν που θα χειροκροτήσουν, δώσε τους και μια καλή αφορμή για να το κάνουν.

Μάθημα 9: Απλά παίξε. Στην αρχή είναι σίγουρα δύσκολο να παριστάνεις τον λέκτορα μπροστά από μια ντουζίνα αγνώστων σε σένα ανθρώπων και να προσπαθείς να τους πείσεις για τη νομιμότητα των απεργιών στον αστυνομικό κλάδο. Αυτή είναι όμως η μαγεία της επιχειρηματολογίας. Για να σε αγαπήσει πρέπει πρώτα να την αγαπήσεις εσύ.

Κατά πολλές έννοιες η επιχειρηματολογία είναι σαν το ποδόσφαιρο. Κανόνας 1ος: Το ποδόσφαιρο είναι ομαδικό παιχνίδι. Κανόνας 2ος: Επειδή μπάλα είναι και γυρίζει, όλα είναι δυνατά. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με την επιχειρηματολογία.                        

What's Your Reaction?

Angry Angry
0
Angry
Cute Cute
0
Cute
Fail Fail
0
Fail
Geeky Geeky
0
Geeky
Lol Lol
0
Lol
Love Love
0
Love
OMG OMG
0
OMG
Win Win
0
Win
WTF WTF
0
WTF

8 + 1 λόγοι για να ξεκινήσεις ρητορική

συνδέσου

Γίνε μέλος του #MSP
Don't have an account?
Εγγράψου

reset password

Εγγράψου

Γίνε μέλος του #MSP

Captcha!
Choose A Format
Gif
GIF format